Kenschets Achtmaal
Voor een beschrijving van de ontstaansgeschiedenis, de waarden en de opbouw van de gemeente Zundert verwijzen we u graag naar de set met analysekaarten. De kenschets is opgesteld op basis van deze kaartenset.
Demografie
Het dorp Achtmaal ligt in het zuidwesten van de gemeente Zundert. Ongeveer 1.600 mensen wonen er verspreid over de dorpskern en de omgeving. De gemeenschapszin die de gemeente Zundert zo typeert, is in Achtmaal nadrukkelijk aanwezig. Hier wordt veel zelf en onder elkaar geregeld.
Historie
Achtmaal is ontstaan op een plateau tussen de Kleine Beek, Kraaiheuvelloop en de Turfvaart. De bebouwing concentreerde zich in eerste instantie rondom het kruispunt van wegen naar Zundert, Wernhout, Nieuwmoer en Roosendaal. In latere jaren is de kern verder in zuidwestelijke richting uitgegroeid. Aanvankelijk vormden de uitbreidingen een voortzetting van de lintbebouwing. Bij de meer recente ontwikkelingen vanaf het einde van de twintigste eeuw zijn de ontstane binnengebieden ingevuld. Hierbij zijn de bestaande bebouwingslinten met elkaar verbonden door een drietal straten.
Landschap
Ten oosten van Achtmaal ligt de Kleine Beek en ten noordwesten stroomt de Turfvaart. De beekdalen worden voornamelijk gebruikt voor agrarische doeleinden. Hierdoor heeft vooral de Kleine Beek een kleine recreatieve waarde. De Turfvaart is voornamelijk terug te zien als een kleine waterloop binnen de landgoederen Wallsteijn en de Oude Buisse Heide. Deze landgoederen liggen ten noordwesten van Achtmaal.
Verkeer
De kern Achtmaal kent één belangrijke hoofdroute: de Achtmaalseweg. Deze weg verbindt Achtmaal met zowel Zundert als het Belgische plaatsje Nieuwmoer. Hier liggen de twee belangrijkste entrees, namelijk bij café Den Thuur (entree vanuit Zundert) en bij het militair historisch museum (entree vanuit Nieuwmoer). De Buntweg is de belangrijkste aftakking van de Achtmaalseweg. Deze loopt rechtstreeks naar Roosendaal, Schijf en Rucphen. Het openbaar vervoer in Achtmaal wordt verzorgd door chauffeurs op vrijwillige basis.
Bebouwing
De bebouwing in Achtmaal is, dankzij de organische groei in het verleden, zeer afwisselend. Opvallend is het relatief groot aantal vrijstaande woningen en twee-onder-een-kapwoningen. De laatste jaren is hier wat verandering in gekomen, door de bouw van starters- en seniorenwoningen. Daarnaast is het bouwvolume sterk wisselend in Achtmaal. Van oudsher staan er vooral veel boerderijen met (grote) schuren. Later zijn er ook kleinere woningen gebouwd.
Voorzieningen & recreatie
Achtmaal heeft een eigen supermarkt. De inwoners waarderen de plek waar ze hun dagelijkse boodschappen kopen en elkaar kunnen ontmoeten. Daarnaast telt Achtmaal twee voetbalverenigingen, een toneel- en muziekvereniging, drie kruisboogverenigingen en een Gilde.
De Oude Buisse Heide ligt noordelijk op fietsafstand en ook de Belgische grens is niet ver weg. Door de aanwezigheid van de landgoederen kent Achtmaal een uitgebreid groengebied waar gerecreëerd kan worden. Ondanks of juist dankzij het geringe aantal inwoners vinden hier jaarlijks festiviteiten (vele wandeltochten, dorpsfeesten en De nacht van Achtmaal) plaats, die mensen uit de gehele regio trekken.